രാഷ്ട്രപിതാവ് മഹാത്മാ ഗാന്ധിയുടെ 156-ാം ജന്മദിനമാണ് ഒക്ടോബര്‍ രണ്ടിന് രാജ്യം കൊണ്ടാടാന്‍ പോകുന്നത്. ഒരു ആയുഷ്‌കാലം മുഴുവന്‍ സത്യത്തിനും അഹിംസയ്ക്കും വേണ്ടി നിലകൊണ്ട്, രാജ്യത്തിന് സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിക്കൊടുത്ത മഹാനാണ് മോഹന്‍ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി എന്ന മഹാത്മാ ഗാന്ധി. ഗാന്ധിജിയോടുള്ള ആദരസൂചകമായി ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ ഇതേ ദിവസം അന്താരാഷ്ട്ര അഹിംസാദിനമായി ആചരിക്കുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യ പ്രസ്ഥാനത്തിന് അദ്ദേഹം നല്‍കിയ മഹത്തായ സംഭാവനയെയും ആദരിക്കുന്നതിനാല്‍ ഒക്ടോബർ 2 ഇന്ത്യയില്‍ ദേശീയ അവധി ദിവസമായി ആചരിക്കുന്നു.
ആഗോള പ്രസ്ഥാനങ്ങള്‍ക്ക് ഗാന്ധിജി നല്‍കിയ സംഭാവനകളെ ആദരിക്കുന്നതിനും, സമാധാനത്തിനും നീതിക്കും വേണ്ടി വാദിക്കുന്നതിനും, അഹിംസയുടെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കുന്നതിനും ഈ ദിവസം ഒരു അവസരമാണ്. പരിസ്ഥിതി സുസ്ഥിരത സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള ഗാന്ധിജിയുടെ അചഞ്ചലമായ പ്രതിബദ്ധതയെ ആദരിക്കുന്നതും അത്യന്താപേക്ഷിതമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഗാന്ധിയൻ തത്വങ്ങള്‍, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പൈതൃകം, തത്ത്വചിന്ത എന്നിവ ഈ ദിവസം ആഘോഷിക്കുന്നു.
മഹാത്മാഗാന്ധി 1869 ഒക്ടോബർ 2 ന് ഗുജറാത്തിലെ പോർബന്ദറില്‍ ജനിച്ചു. പിന്നീട് നിയമജീവിതം ആരംഭിക്കുന്നതിനായി ഗാന്ധിജി ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്ക് താമസം മാറി, ഏകദേശം 22 വർഷത്തോളം അവിടെ താമസിച്ചു. ഇന്ത്യയില്‍ തിരിച്ചെത്തിയ ശേഷം ഗാന്ധിജി രാജ്യം ചുറ്റി സഞ്ചരിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. 1917 ല്‍ ബീഹാറില്‍ ആരംഭിച്ച ചമ്ബാരൻ സത്യാഗ്രഹമായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യത്തെ പ്രധാന പ്രസ്ഥാനം. ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്, ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ, സിവില്‍ നിയമലംഘനം, നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനങ്ങള്‍ എന്നിവയുള്‍പ്പെടെ രാജ്യത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള പ്രധാന പ്രസ്ഥാനങ്ങളില്‍ ഗാന്ധി പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ചു.
സൂര്യനസ്തമിക്കാത്ത ബ്രിട്ടീഷ് സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരെ പട നയിച്ച ഗാന്ധിയുടെ ഓര്‍മ്മകള്‍ രാജ്യത്തിന്റെ സിരകളില്‍ ഇന്നും അത്രമേല്‍ തീവ്രതയോടെ തുടിക്കുന്നുണ്ട്. മഹാത്മാവിന്റെ ജന്‍മവാര്‍ഷികത്തില്‍ അദ്ദേഹവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അസംഖ്യം കാര്യങ്ങളുടെ സ്മരണകള്‍ പുതുക്കപ്പെടുന്നു.
1869 ഒക്ടോബര്‍ 2ന് ഗുജറാത്തിലെ പോര്‍ബന്തറില്‍ ജനിച്ച മോഹന്‍ദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തില്‍ നിന്ന് ഇന്ത്യയെ മോചിപ്പിക്കുന്നതില്‍ നിര്‍ണായക നേതൃത്വം വഹിച്ച മഹാത്മാവാണ്. അഹിംസാത്മകമായ നിയമലംഘനത്തിനും സമാധാനപരമായ ചെറുത്തുനില്‍പ്പിനും വേണ്ടി അക്ഷീണം പ്രയത്‌നിച്ച ഗാന്ധിയുടെ പോരാട്ടവഴികള്‍ സവിശേഷമായിരുന്നു, അത് ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ മുഖമുദ്രയായി മാറി. സത്യഗ്രഹം (സത്യവും അഹിംസയും) സംബന്ധിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്റെ തത്വചിന്തകള്‍ ലോകമെമ്ബാടും കോടിക്കണക്കിന് മനുഷ്യരെ പ്രചോദിപ്പിച്ചു, മാര്‍ട്ടിന്‍ ലൂഥര്‍ കിംഗ് ജൂനിയര്‍, നെല്‍സണ്‍ മണ്ടേല തുടങ്ങിയ നേതാക്കളെ ഗാന്ധിയുടെ തത്വങ്ങള്‍ വലിയ അളവില്‍ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഒക്ടോബര്‍ 2 ഗാന്ധിജയന്തി രാജ്യത്തെ സംബന്ധിച്ച്‌ സ്വേഛാധിപത്യത്തിനെതിരായ പോരാട്ടത്തിന്റെ, സമാധാനത്തിനായുള്ള തീവ്രയത്‌നത്തിന്റെ, മതേതരത്വത്തിനായുള്ള അഭിവാഞ്ഛയുടെ, ശുചിത്വസമൂഹത്തിനായുള്ള നിതാന്ത ഇടപെടലുകളുടെ ഓര്‍മ്മദിനം കൂടിയാണ്.
സ്‌കൂളുകളിലും കോളേജുകളിലും സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളിലും പ്രാർത്ഥനാ ശുശ്രൂഷകള്‍, അനുസ്മരണ ചടങ്ങുകള്‍, വിവിധ സാംസ്കാരിക പരിപാടികള്‍ എന്നിവയിലൂടെ പലരും ഈ ദിവസം ആഘോഷിക്കുന്നു. മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ ശില്‍പങ്ങളും ഈ ദിവസം മാലകളും പൂക്കളും കൊണ്ട് അലങ്കരിക്കും. ശുചിത്വ പരിപാടികള്‍, വൃക്ഷത്തൈ നടീല്‍ പ്രവർത്തനങ്ങള്‍ തുടങ്ങിയ സാമൂഹിക സേവനങ്ങളും ഗാന്ധി ജയന്തി ദിനത്തില്‍ സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്.
